Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

29 stycznia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący – sędzia Marta Izmajłowicz-Góralska

Protokolant – sekretarz sądowy Magdalena Chojnacka

po rozpoznaniu 29 stycznia 2021 roku w Nowym Dworze Mazowieckim

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko S. N.

o zapłatę

I.  zasądza od S. N. na rzecz (...) Bank Spółki Akcyjnej w W. 41 495,33 zł (czterdzieści jeden tysięcy czterysta dziewięćdziesiąt pięć złotych trzydzieści trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 27.01.2020r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od S. N. na rzecz (...) Bank Spółki Akcyjnej w W. 4 119 zł (cztery tysiące sto dziewiętnaście złotych) kosztów procesu, w tym 3 600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) kosztów zastępstwa procesowego;

III.  odracza termin płatności kwot zasądzonych w pkt I i II do 1 września 2021 roku.

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

z 29 stycznia 2021 roku

Stanowiska stron i przebieg postępowania.

Pozwem złożonym 27 stycznia 2020 roku w elektronicznym postępowaniu upominawczym (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego S. N. kwoty 41 495,33 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż wierzytelność dochodzona pozwem wynika z umowy karty kredytowej i limitu kredytowego zawartej pomiędzy stronami 09.11.2015r. W związku z nienależytym wykonywaniem przez pozwanego umowy, tj. brakiem terminowego regulowania wpłat, powód wypowiedział pozwanemu umowę. Na kwotę dochodzoną pozwem składały się: 38 861,28 zł tytułem niespłaconego kapitału, 2 153,85 zł odsetek umownych, 215,80 zł odsetek umownych za opóźnienie i 264,40 zł opłat umownych.

23 marca 2020 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty, od którego pozwany, reprezentowany profesjonalnie, złożył skutecznie sprzeciw. Podniósł, że powód, udzielając pozwanemu limitu kredytowego, wprowadził go w błąd co do jego zdolności kredytowej, a później nie podjął żadnych działań, które wstrzymałyby dalsze zadłużanie się pozwanego, czerpiąc z tego dodatkowe zyski, czym naruszył zasady współżycia społecznego (art. 5 k.c.). Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

W piśmie z 06.11.2020r. powód podtrzymał żądanie. Podniósł, że ewentualny brak zdolności kredytowej kredytobiorcy nie wywołuje żadnych konsekwencji w aspekcie prywatnoprawnym umowy, w szczególności nie ma wpływu na jej ważność.

Na rozprawie w dniu 29 stycznia 2021 roku w imieniu powoda nikt się nie stawił. Pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko, wniósł również o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty i nieobciążanie go kosztami procesu.

Stan faktyczny był w niniejszej sprawie w znacznej mierze bezsporny (art. 229 i 230 k.p.c.). Nie było sporu co do tego, że strony łączyła umowa limitu kredytowego i karty kredytowej, ani to, że pozwany w ramach tej umowy popadł w zadłużenie, wysokości którego nie kwestionował.

Sąd ustalił ponadto, że S. N. ma 66 lat, prowadzi własne gospodarstwo rolne. Dochody z tego gospodarstwa stanowią jego wyłączne źródło utrzymania. W 2019 roku popadł w kłopoty finansowe w związku z suszą. Miał już wówczas kilka kredytów bankowych z łączną ratą około 10 tysięcy złotych. W 2020 roku zachorował na serce, przeszedł ostry zawał, choruje na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze i miażdżycę. Jego stan zdrowia pogłębił kłopoty finansowe. Aktualnie pozwany uzyskuje dochód miesięczny na poziomie 2-3 tysięcy złotych. Raty kredytów spłaca, ale nieterminowo. Jego aktualne łączne zadłużenie sięga kwoty 1 milion złotych. Jest właścicielem wielu nieruchomości, które zamierza wyprzedać w celu uregulowania swoich długów. Aktualnie wystawił na sprzedaż dwie działki. Na kolejnych 2 działkach, zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego mają powstać dwa MOP-y. Zarząd (...) ma je wykupić do końca roku, płacąc z tego tytułu około 1 miliona złotych.

Dowód: zeznania pozwanego k. 138-140,

karty leczenia szpitalnego k. 65-72.

Wskazane wyżej dowody sąd uznał za wiarygodne. W zakresie dowodu z przesłuchania pozwanego należy stwierdzić, że kodeks postępowania cywilnego dowód ten traktuje na równi z pozostałymi dowodami. Oczywiście ponieważ strona postępowania jest bezpośrednio zainteresowana jego wynikiem, dlatego dokonując oceny dowodu z zeznań strony należy być ostrożnym. Jednakże zeznania pozwanego korespondują z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a bezpośredni kontakt z pozwanym podczas przesłuchania nie wzbudził wątpliwości co do jego wiarygodności.

Stan prawny i rozważania Sądu.

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu (art. 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe).

W sprawie nie było sporu co do tego, że S. N. zawarł z powodowym bankiem umowę kredytową, na określonych w niej zasadach oraz to, że nie spłacił przyjętego w ten sposób na siebie zobowiązania. Podnoszona przez pozwanego okoliczność, że przed udzieleniem kredytu bank nie zbadał w sposób prawidłowy jego zdolności kredytowej, oprócz tego, że nie została przez niego udowodniona, to pozostawała bez znaczenia dla rozstrzygnięcia. Obowiązek zbadania zdolności kredytowej przez bank przed udzieleniem kredytu wynika z art. 70 ustawy z 29.08.1997r. - Prawo bankowe (t.j. Dz.U z 2020r. poz. 1826 ze zm.). Niemniej jednak uchybienie temu obowiązkowi pozostaje bez wpływu na ważność zawartej umowy i jej treść. Uchybiając temu obowiązkowi bank może narazić się natomiast na konsekwencje ze strony nadzoru finansowego.

Ponieważ powód wykazał zasadność powództwa, należało je uwzględnić.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c.

Jednocześnie Sąd uznał, że w niniejszej sprawie należy zastosować instytucję tzw. memorandum sędziowskiego. Zgodnie z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia – wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Podstawą zastosowania tego przepisu jest wyłącznie uznanie sądu, który na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego stwierdzi, iż w danej sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek.

W zakresie oceny czy zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek uzasadniający rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty judykatura jest jednolita. Zgodnie z orzecznictwem, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowo byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody zasadnym jest rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, z 25 stycznia 2013 r., sygn. I ACa 1080/12).

W niniejszej sprawie mamy do czynienia właśnie z tego rodzaju szczególną sytuacją. Aktualny stan rodzinny, majątkowy i zdrowotny pozwanego nie pozwala, zdaniem sądu, na niezwłoczne spełnienie świadczenia. Pozwany jest rolnikiem, który w wyniku suszy i choroby popadł w kłopoty finansowe. Niemniej nie uchyla się od odpowiedzialności za własne długi i czyni starania, aby je spłacić. Pozwany jest właścicielem kilku nieruchomości, poprzez sprzedaż których chce uzyskać środki finansowe na spłatę zobowiązań. Porównanie wartości tych nieruchomości ze skalą zadłużenia pozwanego pozwala przyjąć, że jest to rozwiązanie realne. Stąd też sąd uznał, że najlepszym rozwiązaniem dla obu stron procesu będzie odroczenie terminu spłaty zasądzonego świadczenia, tak aby umożliwić pozwanemu sprzedaż nieruchomości i spłatę zobowiązania bez przymusu egzekucyjnego, który wygenerowałby kolejne koszty. Brak było przy tym podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanego o rozłożenie świadczenia na raty, gdyż takie rozwiązanie w niniejszej sprawie godziłoby w słuszny interes powoda. Skoro bowiem, jak sam zeznał pozwany, do września 2021 roku uzyska środki finansowe pozwalające na całkowite zaspokojenie powoda, to brak jest podstaw do dodatkowego wydłużania terminu spłaty, poprzez rozkładanie świadczenia na raty.

Sąd zastosował instytucję odroczenia terminu płatności świadczenia, wychodząc z założenia, że skoro art. 320 k.p.c. daje możliwość rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty, każda płatna w określonym terminie, czyli de facto z odroczonym terminem, to tym bardziej może odroczyć termin płatności całego świadczenia, w jednej racie. Nie ma tu potrzeby sięgania do art. 5 k.c.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Powód wygrał sprawę. Na koszty w sprawie złożyły się: opłata od pozwu (519 zł) oraz koszty zastępstwa procesowego przez radcę prawnego w kwocie 3 600 zł zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 roku, poz. 1800 ze zm.).

Brak było zdaniem sądu podstaw do zastosowania art. 102 k.p.c. Wprawdzie w niniejszej sprawie mamy do czynienia z przypadkiem szczególnie uzasadnionym, ale nie takim, który uzasadniałby odstąpienie od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Poza tym sąd „może”, a nie musi odstąpić od tej zasady. Zdaniem sądu zastosowana względem pozwanego ulga w postaci odroczenia terminu spełnienia świadczenia w sposób wystarczający uwzględnia jego szczególną sytuację, a pozbawianie powoda poniesionych kosztów procesu byłoby niesprawiedliwe i krzywdzące.