Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

6 czerwca 2024 r.

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący – sędzia Izabela Gluza

Protokolant – sekretarz Małgorzata Oraczewska

po rozpoznaniu 23 maja 2024 r. w Nowym Dworze Mazowieckim

na rozprawie

sprawy z powództwa M. P.

przeciwko K. S.

o zapłatę

1.  zasądza od K. S. na rzecz M. P. 66 982,71 zł (sześćdziesiąt sześć tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt dwa 71/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 60 000 zł od dnia 8 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty;

- 6 982,71 zł od 13 września 2022 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od K. S. na rzecz M. P. 10 767 zł (dziesięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt siedem) kosztów procesu z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

3.  zasądza od K. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim 6 602,05 zł (sześć tysięcy sześćset dwa złote 05/100) tytułem wydatków sądowych tymczasowo pokrytych przez Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

z dnia 6 czerwca 2024 r.

Po rozszerzeniu pozwu z dnia 28 lutego 2022 r. M. P. (dalej: „Powód”) żądała od K. S. (dalej: „Pozwany”) zapłaty kwoty 66 982,71 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Roszczenie wywodziła z umowy o dzieło zawartej z K. S., od której odstąpiła na skutek niewywiązywania się z umowy przez pozwanego. (pozew k. 2-173, pismo k. 309-310)

Pozwany K. S. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wnosił o oddalenie powództwa. Zakwestionował istnienie jakichkolwiek wad w wykonanych przez siebie pracach i podnosił, że to powódka nie uiściła całości wynagrodzenia ani też nie dopuszczała go do wykonania pra co było przyczyną niedokończenia przedmiotu umowy. (sprzeciw k. 181- 183)

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie.

Stan faktyczny

W dniu 17 lutego 2021 r. Powód i Pozwany zawarli umowę, której przedmiotem było wykonanie prac w ogrodzie znajdującym się pod adresem B. (...), (...)-(...) B. oraz udzielenie gwarancji w odniesieniu do wykonanych prac. Materiały niezbędne do wykonania dzieła miały być dostarczone przez Pozwanego.

Zakres prac do zrealizowania w ramach umowy obejmował:

a) taras ze schodami – deska z modrzewia syberyjskiego;

b) wejście do domu wraz ze schodami;

c) wiata - domek oraz altana - wykonana z modrzewia syberyskiego;

d) domek na drzewie;

e) zabudowę pod kosze na śmieci;

f) siatkę do rynien;

g) prace polegające na wykopaniu dołu pod piwnicę;

h) wykonanie zadaszenia tarasu.

Ani powódka ani pozwany nie sporządzili żadnego projektu koncepcyjnego wykonywanych prac – zarówno co do wyglądu tarasu i jego zadaszenia ani odnośnie domku na drzewie. Powódka opierała się na fachowości pozwanego. Strony nie uregulowały w umowie momentu zapłaty wynagrodzenia za zrealizowane prace. Zapłata zaliczek możliwa była gotówką lub przelewem na rachunek bankowy Pozwanego. Całość prac została wyceniona przez pozwanego na 69 397 zł.

dowód: umowa o wykonanie ogrodu z 17 lutego 2021 r. (k. 18-20)

W toku realizacji umowy Powód uiścił na rzecz Pozwanego zaliczki w łącznej kwocie 60.000 zł z czego 45.000 zł przelewem na rachunek bankowy Pozwanego, a 15.000,00 zł gotówką, co stanowiło przeszło 85 % koszów prac określonych umową. Powódka dokonała następujących przelewów: w dniu 24 lutego 2021 r. na kwotę 20.000,00zł, 18 kwietnia 2021 r. na kwotę 10.000,00zł, 16 maja 2021 r. na kwotę 15.000. Natomiast 12 czerwca 2021 r. uiściła 15.000 zł gotówką. (bezsporne)

Szczegółowe uzgodnienia dotyczące harmonogramu oraz przebiegu prac dokonywane były w trybie roboczym przez Strony. Z uwagi na chęć korzystania z ogrodu w sezonie letnim Powód był zainteresowany możliwie szybkim zakończeniem prac. Pozwany deklarował możliwość ukończenia prac w terminie nawet w ciągu 2 tygodni przy założeniu rozpoczęciu prac, na początku maja.

Po przystąpieniu do wykonywania prac pozwany poinformował powódkę o tym, że musi skuć stare płytki, aby położyć deski – za co zażądał wynagrodzenia 500 zł. W toku prac objętych umową pisemną strony ustnie czyniły ustalenia co do prac dodatkowych bądź wprowadzenia drobnych zmian takich jak zrobienie okna w zadaszeniu tarasu oraz jego obróbka czy zrobienie okna w domku na drzewie. M. P. nie była zadowolona z jakości wykonywanych prac, ustnie zgłaszała że deski od tarasu ruszają się przy chodzeniu. Pozwany – i działający na terenie prac jego syn – obiecywali, że zostanie jeszcze wszystko poprawione. Firma pozwanego miała również po zakończeniu prac zrobić ogród. Ponieważ powódka nie była zadowolona z jakości prac tarasowych zaczęła rozglądać się za inną firmą do wykonania ogrodu. Ustnie zgłaszała szereg zastrzeżeń i wątpliwości odnośnie prawidłowości realizowanych prac.

Wobec takich działań powódki pozwany w obawie przed rozwiązaniem umowy zaprzestał wykonywania dalszych prac i uzależnił dalsze świadczenie usługi od uiszczenia przez powódkę ostatecznej ceny zapłaty. W tym celu 2 lipca 2021 r. wystosował do niej wezwanie do zapłaty kwoty 13 867 zł w terminie 7 dni za wykonane prace przedstawiając kosztorys. Poinformował w nim, że przystąpi zabudowy koszu na śmieci i instalacji siatki do rynien po zapłacie tej kwoty.

Dowód: zeznania M. P. k. 219 i n., zeznania K. S. k. 221 i n., wezwania z dnia 02 lipca 2021 r. k. 85, korespondencja e-mail z dnia 30 lipca 2021 r. k. 87.

Z uwagi na brak fachowej wiedzy powódka postanowiła zasięgnąć opinii specjalisty, który dokonał oględzin przedmiotu umowy stwierdzając liczne nieprawidłowości świadczące o braku elementarnej wiedzy budowlanej u osób wykonujących zarówno taras, zadaszenie, altanę jak i domek na drzewie z podestem.

Deski tarasowe położone zostały na bloczkach nieprawidłowo osadzonych i na źle przygotowanym podłożu. Skutkiem tego było poruszanie się desek w trakcie chodzenia po nich. Dolna część schodów tarasowych została częściowo zawieszona w powietrzu i oparta luźno na bloczkach betonowych leżących na ziemi. Ponadto deski zamontowane były do legarów za pomocą gwoździ skrętnych lub pierścieniowych z głęboko ukrytymi łbami co powoduje problem w przypadku potrzeby zdemontowania deski w celu jej naprawy czy konserwacji. Dodatkowo deski tarasowe zostały nieprawidłowo zaimpregnowane preparatem do impregnacji drewna R., którego nie należy stosować do drewna następnie olejowanego. Nieodpowiednio zastosowany środek spowodował szybką degradację desek z modrzewia syberyjskiego oraz siniznę drewna.

Słupy podporowe zadaszenia tarasu nie były odpowiednio przytwierdzone – nie miały odpowiedniej siły docisku i ruszały się gdy o nie się oparło. Słupy zewnętrze poza tarasem posiadały źle dobrane złącza ciesielskie, nie było izolacji poziomej na styku beton – podstawa słupa. Ponadto zostały zastosowane zbyt szerokie i nieokorowane deski do odeskowania dachu. Skutkowało to ryzykiem późniejszego uginania się desek oraz ich próchnienia po kilku latach. Pokrycie ich sinizną świadczy o braku niezastosowaniu właściwej impregnacji. Zastosowane elementy tartaczne były niestrugane od widocznej strony co znacznie obniżało ich estetykę.

Kolejną wadą było zrobienie świetlika dachowego. Zamontowana osłona pleksi była nieestetyczna i nie posiadała obróbki dachowej. Ponadto źle pokryto dach gontem bitumicznym, który nie został prawidłowo zwulkanizowany. Nie zastosowano wentylacji przestrzeni podkalenicowej, nie zrobiono obórki blacharskiej na styku pokrycia z budynkiem istniejącym i sklejeniu jej z gontem klejem butylowym, nie założono pasa nadrynnowego. Również zastosowano zły spadek rynien poprzez zbyt duży rozstaw rur spustowych.

Wadliwie wykonano również zadaszenie wiaty poprzez złe docięcie krawędzi desek elewacyjnych, co utworzyło wiele szczelin i nierówności wpływając istotnie na wygląd estetyczny konstrukcji. Dodatkowo przez szczeliny może dostawać się wilgoć w głębsze rejony ścian z drewna co w konsekwencji zniszczyłoby jego konstrukcję i wpłynęło na wytrzymałość.

Następną wadą umowy był całkowity brak impregnacji elementów drewnianych. Na skutek szybko dostające się do takiego drewna wilgoci nastąpiło jego szybkie odkształcenie (np. na elewacji) oraz wykwity (grzyb). Dodatkowo konstrukcja wiaty została wykonana nieestetycznie – przy mocowaniu słupa do posadzki czy też docięć drewna na froncie wiaty. Wykorzystane zostały deski różnej długości co również wpłynęło na końcowy efekt estetyczny. Niektóre elementy nie były dostatecznie przymocowane do ścian, brak było dodatkowego słupa podporowego, który zapewnił by sztywność konstrukcji przy zastosowanych deskach o zbyt długiej rozpiętości. Źle wykonano w niektórych miejscach połączenia ciesielskie stosując za małą ilość łączników a także zostawiając szczeliny. Na kratownicy z listew nie zastosowano połączeń na styku krzyżujących się listew.

Drewniany domek na drzewie również nie został zaimpregnowany, deski były źle podocinane i spasowane. Odstawały również elementy drewnianych listem naroży domku, które uległy zniekształceniu na skutek wilgoci. Niestarannie wykonano okapy dachu z gontów bitumicznych – fragmenty odstawały i nie miały wykończenia. Drabinka nie została odpowiednio osadzona w podłożu.

Wykonane przez pozwanego konstrukcje nie zostały zaolejowane. Dodatkowo z uwagi na już zaistniały spór pozwany nie zainstalował drzwi w altanie, nie zainstalował tyrolki, nie wykonał zabudowy pod kosze na śmieci i nie zainstalował siatki do rynien.

dowód: opinia biegłego sądowego A. B. oraz opinie uzupełniające i opinia ustna: opinia z dnia 23 marca 2023 r. k. 256- 284, opinia uzupełniająca z 9 sierpnia 2023 r. k. 323-337, opinia uzupełniająca z 14 grudnia 2023 r. k. 358-386, ustna opinia protokół z rozprawy z 26/03/2024 r. k. 410-412, opinia biegłego powołanego ad hoc W. Ż. protokół rozprawy z dnia 23 maja 2024 r. k. 436-438, ekspertyza inż. W. Ż. i mgr. inż. T. R. z lipca 2021 r. k. 23-51, opinia techniczna mgr. inż. M. O. (1) k. 52-80.

Korespondencją e-mail z 30 lipca 2021 r. Powód zakwestionował podniesione przez pozwanego wezwanie z 2 lipca 2021 r. do zapłaty kwoty 13.867,00 zł, wskazując, że wobec braku odmiennych ustaleń i z charakteru zawartej umowy (umowa o dzieło) prawo żądania umówionego wynagrodzenia przysługuje Pozwanemu dopiero po odbiorze prac, który do tej poru nie nastąpił. Powódka zaznaczyła, że obawa o zapłatę należności nie jest obiektywnie uzasadniona gdyż do tej pory zapłaciła na rzecz Pozwanego zaliczki w łącznej wysokości 60.000,00 zł. co stanowi przeszło 85% kosztów prac określonych w umowie. Powódka wezwała dodatkowo pozwanego do przekazania faktur zaliczkowych na uiszczoną kwotę zaliczek oraz wykazu zużytych materiałów, który powinien być zgodnie z umową prowadzony przez Pozwanego na bieżąco.

W odpowiedzi na to pozwany pismem z 24 sierpnia 2021 r. skierował do powódki przedsądowe wezwanie do polubownego rozwiązania sporu. W piśmie wezwał powódkę do dopuszczenia go do dokończenia zlecenia poprzez finalne pomalowanie olejem do drewna R. wykonanych konstrukcji zabezpieczonych podkładem (...). Pozwany zaproponował wykonanie tej pracy w dniach 15-17 września 2021 r. wyceniając ją na kwotę 2500 zł. Alternatywnie zażądał zapłaty wynagrodzenia za dotychczas wykonane prace w kwocie 11 367 zł. Do pisma załączył kosztorys.

W odpowiedzi powód skierował listem poleconym oraz pocztą elektroniczną pismo z dnia 28 sierpnia 2021 r. wzywając Pozwanego do zmiany sposobu wykonywania dzieła i poprawienia go w celu usunięcia wad stwierdzonych w przedstawionej Pozwanemu ekspertyzie. Powód wezwał Pozwanego do przystąpienia do poprawienia dzieła i jego ukończenia w terminie do dnia 06 września 2021 r. oraz jednoczesnego określenia wiążącego terminu poprawienia dzieła i jego ukończenia, przy czym prace powinny zostać zrealizowane niezwłocznie.

Powód zaznaczył, że wszelkie prace zmierzające do poprawienia dzieła i jego ukończenia powinny być prowadzone pod nadzorem autorów przedstawionej ekspertyzy, którzy będą również reprezentować Powoda przy odbiorze końcowym prac (po ich poprawieniu i dokończeniu), a wszelkie rozliczenia zostaną dokonane po odbiorze końcowym prac, bez zastrzeżeń.

dowód: korespondencja e-mail z dnia 30 lipca 2021 r. k. 87, przedsądowe wezwanie do polubownego rozwiązania sporu z dnia 24 sierpnia 2021 r. k. 88, Korespondencja e-mail z dnia 27 sierpnia 2021 r. wraz z załącznikami k. 94 i n.; pismo Pełnomocnika z dnia 28 sierpnia 2021 r. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 128 i n.

W odpowiedzi na wezwanie Powoda pismem z dnia 06 września 2021 r. Pozwany wyraźnie odmówił zgody na zmianę sposobu wykonywania umowy zaprezentowane w przedstawionej ekspertyzie. Podniósł, że zawarta umowa była umową zlecenia bez sugerowanego dobioru technicznego a powódka mimo wielkrotnych ponagleń nie uiszcziła kolejej zaliczki. Ponadto pozwany zakwestionował istnienie wad wskazanych w przedstawionch mu ekspertyzach podnosząc, że całość prac została wykonana zgodnie ze sztuką ciesielską a zastosowane materiały i ich impregnacja były prawidłowe.

Pismem z dnia 19 listopada 2021 r. (...) Sp. z o.o. działająca w imieniu pozwanego wezwała powoda do zapłaty należności w kwocie 11.867,00 zł wynikające z faktury nr (...). Faktura została doręczona powodowi w dniu 30 listopada 2021 r.

Wobec braku porozumienia 26 listopada 2021 r. powód złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy o wykonanie ogrodu z dnia 17 lutego 2021 w całości z uwagi na liczne wady wykonanych przez pozwanego elementów dzieła które wykluczają ich odbiór oraz wyraźną odmowa pozwanego do zmiany sposobu wykonywania umowy oraz usunięcia stwierdzonych wad.

2 grudnia 2021 r. powód wystosował odpowiedź do (...) Sp. z o.o. na wezwanie do zapłaty z dnia 19 listopada 2021 r. kwestionując co do zasady i wysokości zasadność oraz wymagalność roszczenia Pozwanego o zapłatę należności w kwocie 11.867,00 zł wynikające z faktury nr (...), wskazując m.in. na odstąpienie od umowy w całości przez Powoda.

20 grudnia 2021 r. powód wystosował do pozwanego ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 60.000,00 zł tytułem zwrotu zaliczek uiszczonych przez powoda, przystąpienia do demontażu oraz odbioru wszystkich elementów dzieła.

28 kwietnia 2022 r. powódka poinformowała pozwanego, że wobec upływu terminu do demontażu i odbioru wykonanych przez niego elementów umowy pozwana powierza demontaż osobie trzeciej. Powódka za wykonaną usługę demontażu tarasu oraz zadaszenia i jego wywóz uiściła gotówką kwotę 6 982,71 zł.

dowód: odpowiedź Pozwanego na pismo Powoda z 149-157 z 6 września 2021 r., ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 19 listopada 2021 r. wystosowane przez S. Sp z.o.o, Faktura nr (...) z dnia 12 listopada 2021 r. k 158, 162, oświadczenie Powoda o odstąpieniu od umowy z 26 listopada 2021 r. k. 160, odpowiedź na wezwanie do zapłaty z dnia 02 grudnia 2021 r. k. 166, ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 20 grudnia 2021 r. k. 169, pismo z dnia 28 kwietnia 2022 r., pismo z 5 września 2022 r. k. 206, faktura z 3 września 2022 r. k. 207, potwierdzenie uiszczenia ceny k. 311.

Podstawą ustalenia stanu faktycznego były przede wszystkim opinie biegłych – biegłego sądowego A. B. oraz biegłego ad hoc W. Ż., a także załączone do opinii zdjęcia. Ponadto wnioski przedstawione przez biegłego A. B. i W. Ż. pokrywają się także z ekspertyzą dokonaną przez mgr inżyniera M. O. (2) – rzeczoznawcę budowlanego. Dodatkowo sąd przesłuchał strony postępowania, których zeznania potwierdziły chronologię zdarzeń wynikającą z dokumentów.

W ocenie sądu biegły A. B. w sposób nie budzący wątpliwości przedstawił wadliwe wykonanie przedmiotu umowy wyjaśniając szczegółowo ich konsekwencje dla trwałości i wyglądy wykonanych konstrukcji. Zdaniem sądu również opinia biegłego powołanego w trybie art. 278 k.p.c. i po odebraniu od niego stosowanego przyrzeczenia była wiarygodnym źródłem wiadomości specjalnych niezbędnych dla rozstrzygnięcia istoty sprawy. Nie były uzasadnione zarzuty pełnomocnika pozwanego jakoby W. Ż. – inżynier budownictwa posiadający uprawienia projektanta i kierownika budowy mógł być osobą stronniczą działającą jedynie w interesie powódki. Zgodzić się należy z opinią biegłego sądowego A. B., że osoba mająca taki tytuł nie poświadczyłaby nieprawdy w tak w gruncie rzeczy błahej sprawie narażając się na odpowiedzialność zawodową. Złożona przez niego ustna opinia jest w istocie potwierdzeniem złożonej do akt opinii technicznej, której wniosku pokrywają się z wnioskami przedstawionymi przez biegłego sądowego A. B.. Z tego powodu obie te opinie stanowiły podstawę do ustaleń sądu. Pomocniczo sąd wziął również pod uwagę ekspertyzę sporządzoną przez mgr. inż. M. O. (1) jako zawierającą zdjęcia lepszej jakości. Wnioski z niej płynące są tożsame z opiniami wskazanymi wyżej.

Sąd pominął wnioski o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków: S. P. i P. S.. Z uwagi na konieczność zasięgnięcia wiadomości specjalnych zeznania te nie przyczyniłyby się do ustalenia stanu faktycznego i jako takie były nieistotne dla rozstrzygnięcia. Dodatkowo wniosek o przesłuchanie świadka P. S. sąd pominął jako spóźniony – pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika został zobowiązany zarządzeniem z dnia 24 października 2022 r. (k. 209) do złożenia ostatecznych wniosków dowodowych pod rygorem ich późniejszego pominięcia i zobowiązania tego nie wykonał. Jedynie przez niedopatrzenie sąd nie pominął oddzielnym postanowieniem tożsamego wniosku złożonego przez pełnomocnika pozwanego 12 grudnia 2022 r. Zeznania wskazanych tam świadków pochodzących głównie z rodziny pozwanego również nie przyczyniłyby się do ustalenia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia, a nadto ten wniosek dowodowy był spóźniony. Podnoszone przez pełnomocnika okoliczności na jakie mieliby zeznawać ci świadkowie były irrelewantne dla istoty sprawy.

Ponadto podstawą ustaleń sądu były dokumenty widniejące w aktach.

Stan prawny:

Powództwo było uzasadnione w całości.

Pomiędzy stronami zawarta była umowa o dzieło – co ostatecznie zostało przyznane przez pełnomocnika pozwanego, aczkolwiek pozwany przesłuchiwany w charakterze strony podnosił, że podjął się umowy zlecenia. Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Wykonanie umowy o dzieło ma doprowadzić w przyszłości do powstania konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu, jako koniecznego do osiągnięcia zgodnie z treścią umowy. Obowiązkiem strony przyjmującej zamówienie jest wykonanie umówionego dzieła zgodnie z treścią zawartej umowy, czy to w formie pisemnej, czy ustnej, zgodnie z posiadaną wiedzą i doświadczeniem oraz zgodnie z posiadanymi umiejętnościami. Przy wykonywaniu umowy o dzieło wykonujący obowiązany jest zachować należytą staranność. Rezultat jego pracy stanowi wytworzenie dzieła o cechach zindywidualizowanych, nieistniejącego w takiej postaci przed rozpoczęciem wykonywania umowy. Charakter zawartej przez strony umowy nie budzi wątpliwości sądu.

Zgodnie z art. 642 k.c. w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Jeżeli dzieło ma być oddawane częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna, wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych.

Strony nie uregulowały w umowie momentu zapłaty wynagrodzenia, jak również nie przewidziały częściowych odbiorów rezultatów prac. Wobec tego, prawo żądania umówionego wynagrodzenia przysługiwało pozwanemu dopiero po odbiorze prac. Jak wynika z przedłożonych dokumentów, żadnego z elementów dzieła nie można było uznać za ukończonego. Zgodnie z umową „Całkowity koszt wykonania usługi jest równowartością kosztów materiałów zużytych w trakcie jej wykonywania oraz robocizny". Z powyższego wynika, że Strony umówiły się na wynagrodzenie kosztorysowe. Aby żądać zapłaty wynagrodzenia pozwany był zatem zobowiązany do oddania dzieła zgodnego z umową, które powód powinien odebrać. Zgodzić należało się z twierdzeniem powoda, że wobec uiszczenia zaliczek w łącznej kwocie 60.000 zł jakiekolwiek obawy pozwanego co do zapłaty wynagrodzenia mogły wynikać wyłącznie z faktu, że dzieło zostało wykonane w sposób wadliwy, a nie że powód zamierza odmówić zapłaty. Działanie pozwanego, który uzależniał dalsze wykonywanie prac od uiszczenia kolejnej zaliczki było nadużyciem pozycji jaką ma wykonawca tego typu robót. Nie można też w takiej sytuacji uznać, że przyjmujący zamówienie był gotów je wykonać, lecz doznał przeszkody z przyczyn dotyczących zamawiającego (art. 642 k.c.).

Zgodnie z artykułem 636 § 1 k.c., jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. W praktyce przepis ten ma zastosowanie jeżeli „zamawiający dostrzeże, że przyjmujący zamówienie nieprawidłowo je wykonuje" (Ciszewski Jerzy (red.), Nazaruk Piotr (red.), Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, Opublikowano: LEX/el. 2021, art. 636 Zmiana sposobu wykonania).

Jeśli zamawiający, wykonując uprawnienie wglądu, dostrzeże nieprawidłowości w wykonywaniu umowy, polegające na tym, że przyjmujący wykonywa je w sposób wadliwy lub sprzeczny z umową, omawiany przepis przyznaje mu prawo do stosownych działań. W takim wypadku, jeśli jeszcze nie doszło do odbioru dzieła zamawiający może wezwać drugą stronę do zmiany sposobu wykonania umowy i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin.

Jak zostało wskazane powyżej, powódka zgłaszała zastrzeżenia pozwanemu ustnie w czerwcu 2021 r. Następnie, gdy jej uwagi zostały potwierdzone przez ekspertyzy profesjonalistów, wezwała pozwanego do zmiany sposobu wykonywania umowy wyznaczając termin do przystąpienia do wykonywania prac na dzień 06 września 2021 r. Pozostawiła pozwanemu określenie realnego terminu ich zakończenia, z zastrzeżeniem ich niezwłocznej realizacji. Wobec wyraźnej odmowy pozwanego co do zmiany sposobu wykonywania dzieła oraz odrzucenia wszelkich zastrzeżeń powódka był uprawniony do skorzystania z prawa odstąpienia od umowy, co też uczyniła.

Jak wykazały opinie biegłych sądowych przeprowadzone w toku postępowania konstrukcje wykonane przez pozwanego posiadały liczne wady, co uniemożliwiało odbiór prac. Już na pierwszy rzut oka z załączonych zdjęć widać, że zastosowano materiał niskiej jakości (tartaczny, nieokorowany). Dodatkowo był on źle zaimpregnowany, obróbka stolarska była niedokładna, a montaż elementów chwiejny. Całość wykonanych prac miała niskie walory estetyczne. Podkreślić należy, że wymiar wizualny w tzw. małej architekturze ogrodowej jest równie ważny co solidność i bezpieczeństwo konstrukcji znajdujących się w ogrodzie. Jest to przestrzeń mająca służyć wypoczynkowi wśród zieleni dlatego jakość wykonanych prac jest szczególnie ważna. Z tego powodu – w ocenie sądu – powódce przysługiwało prawo do odstąpienia od umowy o dzieło.

Wykonanie prawa odstąpienia na podstawie art. 636 k.c. pociąga za sobą skutki określone w art. 494 k.c. W konsekwencji strony są zobowiązane do zwrotu świadczeń oraz naprawienia wynikłej stąd szkody. Zwrot świadczeń powinien nastąpić w takiej formie, w jakiej były one spełnione i w stanie niezmienionym W rezultacie po stronie pozwanego powstał obowiązek zwrotu zaliczki w wysokości 60.000 zł. Dlatego żądanie pozwu było uzasadnione.

Zasadne było również żądanie zapłaty kwoty 6 982,71 zł. Roszczenie to jest de facto żądaniem naprawienia wynikłej szkody, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem będącym jej podstawą – a więc wadliwym wykonaniem umowy o dzieło. Powódka wzywała pozwanego do demontażu i oferowała zwrot materiałów użytych do zrobienia tarasu. Demontaż desek i zadaszenia był uzasadniony gdyż powódka chciała wykonać taras prawidłowo, a dzieło wykonane przez pozwanego nie nadawało się do użytku. Udokumentowany fakturą koszt demontaż wraz z wywozem nie budził wątpliwości sądu.

Inną kwestią – nie będącą przedmiotem tego postępowania – jest zasadność roszczeń pozwanego z tytułu poniesionych przez niego prac dodatkowych jak i powstałego na skutek odstąpienia od umowy. Jako, że pozwany nie zgłaszał zarzutu potrącenia ani powództwa wzajemnego sąd nie badał podnoszonych przez strony okoliczności dotyczących prac dodatkowych czy też możliwości zwrotu przedmiotu dzieła przez zamawiającego na skutek odstąpienia od umowy.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. zasądzając je od 8 grudnia 2021 r. tj. po upływie 7 dni od wezwania pozwanego do zapłaty świadczenia (k. 160-161) oraz od 13 września 2022 r. (k. 203-204)

O kosztach orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. Na co złożyły się: opłata od pozwu 3350 zł, koszt pełnomocnika 5400 zł, 17 zł opłaty skarbowej oraz zwrot zaliczki na poczet biegłego 2000 zł. Ponieważ Skarb Państwa pokrył tymczasowo wynagrodzenie biegłego sądowego należało zasądzić od pozwanego kwotę 6 602,05 zł tytułem nieuiszczonych wydatków sądowych.